Co to jest wypełnienie amalgamatowe?
Najbardziej znaną i najczęściej występującą chorobą zębów jest próchnica. W wyniku działania bakterii dochodzi do stopniowego niszczenia płytki nazębnej. Leczenie próchnicy polega na usunięciu zainfekowanych i uszkodzonych tkanek zęba. W związku z tym, że po usunięciu próchnicy w zębie powstaje otwór, niezbędne jest jego wypełnienie. Substancja służąca do wypełniania ubytków powinna być przede wszystkim wytrzymała, trwała oraz łatwa do nakładania. Wszystkie te cechy posiada amalgamat, składający się z rtęci, srebra, miedzi oraz cyny. Dzięki swym właściwościom wypełnienie amalgamatowe szybko zyskało popularność i stało się materiałem powszechnie stosowanym przez stomatologów.
Kontrowersje związane z wypełnieniem amalgamatowym
Pomimo wielu zalet wypełnienie amalgamatowe ma także jedną istotną wadę, a mianowicie w 50 procentach składa się z rtęci. W związku z silną toksycznością tego pierwiastka zaczęto zastanawiać się, w jaki sposób wypełnienie amalgamatowe oddziałuje na zdrowie człowieka i środowisko naturalne. Na podstawie przeprowadzonych badań, w 2017 roku Parlament Europejski zadecydował o stopniowej rezygnacji ze stosowania amalgamatu. Zgodnie z nowymi przepisami gabinety, które stosują takie wypełnienie, będą musiały od 1 stycznia 2019 roku posiadać na wyposażeniu separator amalgamatu.
Co to jest separator amalgamatu?
Separator amalgamatu to urządzenie, którego zadaniem jest wychwytywanie i zbieranie cząstek tego materiału, zarówno tych znajdujących się w powietrzu, jak i zużytej wodzie. Separatory montowane są pomiędzy pompą, a kanalizacją i zabezpieczają przed przedostawaniem się rtęci do środowiska naturalnego. Według danych Unii Europejskiej to właśnie rtęć pochodząca z wypełnień amalgamatowych w największym stopniu przyczynia się do zanieczyszczenia wody. Szacuje się, że gabinety stomatologiczne w ciągu jednego roku usuwają blisko 4 tony tego toksycznego pierwiastka. Nowoczesne separatory amalgamatowe to bezobsługowe urządzenia, które mogą współpracować z jednym lub kilkoma unitami. W zależności od modelu separatory mogą być montowane w pomieszczeniu technicznym, poza gabinetem stomatologicznym lub w jego wnętrzu, obok unitu. Urządzenia przeznaczone do montażu wewnątrz gabinetu wyposażone są dodatkowo w obudowę dźwiękochłonną, która skutecznie redukuje hałas powstający w wyniku działania separatora. Zgodnie z przepisami Ministerstwa Zdrowia jakość i skuteczność działania separatorów amalgamatu powinna być potwierdzona certyfikatem ISO 11143. Chociaż separatory amalgamatu to urządzenia bezobsługowe konieczne jest ich serwisowanie oraz regularne wymienianie filtrów. W zależności od ilości zastosowanych wypełnień serwis i wymianę filtrów należy przeprowadzać przynajmniej raz w roku. W większości przypadków jeden filtr wystarcza na 3-5 miesięcy. Budowa separatorów umożliwia samodzielną wymianę filtra przez stomatologa. Zużyty filtr powinien trafić do specjalistycznej firmy zajmującej się utylizacją odpadów amalgamatowych. Na chwilę obecną koszt zakupu separatora amalgamatu wysokiej klasy wynosi około kilku tysięcy zł. Średni miesięczny koszt użytkowania tego rodzaju sprzętu kształtuje się na poziomie 120-250 zł. Pomimo tego, że wydatki związane z zakupem i użytkowaniem tego urządzenia mogą być odczuwalne, zwłaszcza przez mniejsze gabinety stomatologiczne, wydaje się, że warto je ponieść i w ten sposób pozbyć się znacznych ilości rtęci ze środowiska naturalnego. Gabinety, które nie chcą dokonywać tego rodzaju inwestycji, mają alternatywę w postaci rezygnacji ze stosowania wypełnień amalgamatowych.